Duiding verkiezingsuitslag
Op 15 maart waren de Provinciale Statenverkiezingen. In het begin van de avond werd al duidelijk dat BBB de grote winnaar van de verkiezingen was geworden. In de eerste exitpolls van andere provincies kwam BBB als grootste uit de bus. In de provincie Utrecht kwam de uitslag, door een storing bij de stembureaus, wat later binnen. Pas om middernacht kwamen de eerste uitslagen binnen druppelen.
Bij de uitslagen bleek dat het spannend zou worden welke partij in Utrecht de grootste zou worden: het werd een nek-aan-nek race tussen BBB en GroenLinks. De SGP stond in veel gemeentes op winst, maar de opkomst was ook een stuk hoger dan vier jaar geleden. Dit zorgde ervoor dat het voor ons tot laatste uitslag spannend bleef of we de 2e zetel mochten halen. De laatste uitslag, van de gemeente Veenendaal, werd donderdagavond bekend gemaakt. Hieruit bleek dat BBB met ongeveer 2000 stemmen meer dan GroenLinks de grootste partij was geworden. Maar ook de SGP mocht hier 700 stemmen meer krijgen dan vier jaar geleden. Hierdoor was onze tweede zetel veilig gegarandeerd. De SGP mocht met ruim 3000 stemmen meer t.o.v. vier jaar geleden van 1 naar 2 zetels gaan. Wij zijn dankbaar dat we in zetelaantal mochten verdubbelen.
Wat vertelt de uitslag ons verder?
In de nieuwe Staten zijn 2 partijen voor het eerst vertegenwoordigd: BBB en VOLT. Wat opvalt, is de grote winst van BBB, niet alleen in provincie Utrecht, maar in heel Nederland werd BBB van niets in een keer de grootste partij. De kiezers van de BBB komen van links tot rechts, dit laat zien dat er veel ontevreden kiezers zijn. FvD is de grootste verliezer deze verkiezingen, zij verloren 5 zetels. Daarnaast verloor de VVD 2 zetels. SP, PvdA, CU en CDA verloren 1 zetel. Daarnaast verloor Denk de enige zetel, waarmee ze uit de Provinciale Staten van Utrecht is verdwenen. De grootste winnaar is de BBB die met 7 zetels in de Utrechtse staten is vertegenwoordigd. VOLT kwam voor het eerst binnen met 2 zetels. JA21 is nu op eigen kracht met 2 zetels vertegenwoordigd, waar zij de vorige periode al in de Staten zat als afsplitsing van FvD. Daarnaast hebben de PvdD en de SGP ook een zetel gewonnen.
Afbeelding 1 Zetelverdeling PS Utrecht
De twee grootste partijen zijn BBB en GroenLinks. Zij zijn beide met zeven zetels vertegenwoordigd in de Provinciale Staten van Utrecht. Waar GroenLinks de grootste partij werd in de grote steden Amersfoort en Utrecht, werd BBB de grootste partij in de dorpen er omheen. Maar wie denkt dat de stem voor BBB alleen van het platteland komt, heeft het mis. Zelfs in verstedelijkte gebieden als Nieuwegein en Veenendaal werd de BBB het grootste. Op de afbeelding is te zien in welke partij in welke gemeente de grootste is geworden. In het eerste duidingsdebat duidde Anton Verleun (lijsttrekker BBB) gekscherend: ‘GroenLinks is de grootste partij in de steden Utrecht en Amersfoort geworden en daarmee in het hart van de provincie. De BBB is de grootste geworden in de plaatsen eromheen en omhelst daarmee GroenLinks.’
(Legenda: lichtgroen: BBB, donkergroen: GL, blauw: VVD, oranje: SGP)