SGP: 'Voor een gezond klimaatbeleid, dus tegen Klimaatakkoord'

Tijdens het provinciaal debat over de ondertekening van het Klimaatakkoord voerde Bertrick van den Dikkenberg namens de SGP het woord. Hoofdlijn van zijn betoog: 'Wij zijn voor een gezond klimaatbeleid en daarom zijn wij tegen de ondertekening van het Klimaatakkoord.'

Voorzitter, ik zou vanavond heel kort kunnen zijn: de SGP is voor een gezond klimaatbeleid. En daarom is de SGP tegen het gevraagde besluit door GS over het Klimaatakkoord. U vraagt ons namelijk twee dingen te doen:
- Instemmen met de maatregelen en afspraken uit het Klimaatakkoord die de provincie raken en
- Instemmen dat het IPO het klimaatakkoord ondertekend.

We hebben nog wat spreektijd gespaard en willen op dit belangrijke dossier dan ook wat uitvoeriger dan gewend stilstaan bij het akkoord.

Algemeen
Voorzitter, er is ons een groot aantal maatregelen toegestuurd. 20 pagina’s wel te verstaan. Maar er is geen enkele financiële onderbouwing. Niet wat de maatregelen kosten, niet wat ze opbrengen. En in de opgelegde samenwerkingen is de governance nauwelijks of niet geregeld. Hoe kan GS van de Staten vragen vandaag een besluit te nemen waar nog niet het begin is van een deugdelijke financiële en projectmatige onderbouwing? Ben u bereid om indien u tot ondertekening overgaat dit onder voorbehoud van het financieringsmodel te doen? We zien in de jeugdzorg waar decentralisatie onder Rutte toe leidt.

Uitgangspunten deugen niet
Haastige spoed is zelden goed

Het hele Klimaatakkoord is gestoeld op het principe van haast. We moeten zo snel mogelijk zo veel mogelijk duurzame energie opwekken. En duurzaam dan volgens de definitie van Brussel. Daar valt wel biomassa onder, wat volgens recent onderzoek vervuilender is dan een kolencentrale (!), maar geen gas, wat nog altijd de schoonste fossiele energie is. Het nadeel van die haast is dat er naast biomassa eigenlijk maar twee serieuze opties haalbaar zijn om de doelen van 2030 te halen: wind en zon. De serieuze vragen die te stellen zijn bij deze twee ‘duurzame energiebronnen’ worden weggewuifd met het altijd maar terugkerende argument van de haast. We moeten onze doelen halen. Hoezo? Kunnen we niet beter goed nadenken voordat we miljarden uitgeven aan wat we duurzame energie noemen. Tekenend voor de gevolgen van deze haast zijn de verworpen moties van onze zijde en van de zijde van de PVV. Meerdere keren werd een motie van de SGP verworpen om eerst de daken vol te leggen, voordat we goede agrarische grond in gebruik nemen. Meerdere keren werd zelfs een motie van de PVV weggestemd om te gaan onderzoeken wat er eigenlijk in die panelen zit en wat ze voor gevolgen hebben voor bijvoorbeeld de biodiversiteit. Zonnepanelen zijn groen en dus is discussie hierover niet mogelijk. Want we moeten onze doelen halen. Het zelfde geldt voor windmolens. We mogen niet vragen of windmolens circulair gebouwd worden, want dan stellen we te hoge eisen. Dat doen we aan de agrarische sector toch ook niet? Klopt. Het doel van de agrarische sector is voedselproductie. Het doel van windmolens is de opwekking van duurzame energie. Mogen we dan verwachten dat er ook echt sprake is van duurzame energie? Waarom richten we ons niet liever op 2050 en werken we in een rustig en bedaard tempo toe naar een schone energiemix? Waarom die onverantwoorde haast? 

Overheidshandelen kan voor de burger ingrijpend zijn. Van ons als overheid wordt dan ook zorgvuldigheid vereist bij de voorbereiding van besluiten. Wij dienen op grond van artikel 3:2 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) de nodige kennis te vergaren omtrent de relevante feiten en de af te wegen belangen. Ik vraag GS of en hoe zij alle relevante voor- en nadelen (feiten) en belangen gewogen heeft? Indien dit niet gebeurd is wil ik vragen dit voorstel van tafel te halen, indien dit wel gebeurd is wil ik graag inzicht hebben in de afwegingen van GS per maatregel.

Voorzitter en van waar die haast om in 5 jaar alle vergunningen uit te moeten delen? Of het kan kijken we later wel, als die vergunningen er maar zijn. Waarom deze onzorgvuldigheid vanuit GS? Terwijl we met elkaar weten dat de innovatie zeer snel kan gaan?

Democratische legitimiteit ontbreekt
In de tweede plaats ontbreekt de democratische legitimiteit. Voorzitter, wie heeft om dit Klimaatakkoord gevraagd? Wie heeft inspraak gehad in de voorgestelde maatregelen? Hoe zijn de inwoners van onze provincie betrokken bij de besluitvorming? Aan de klimaattafels zaten belangenbehartigers en lobbyisten, niet de gewone burger die de rekening zometeen gaat betalen. Welke burger heeft goed geinformeerd zijn keuze kunnen maken bij de verkiezingen in maart? In welk verkiezingsprogramma stond dat we dit land in 2030 vol gaan zetten met windmolens en zonnepanelen? In welk verkiezingsprogramma is de burger eerlijk voorgehouden wat de consequenties zouden zijn van de doelen van Parijs? Allemaal vraagtekens. De onvrede onder de bevolking neemt ontzettend toe. Voorzitter, een echte leider neemt zijn mensen mee in een verandering. Een echte leider jaagt zijn mensen niet tegen zich in het harnas door er in een moordend tempo grote veranderingen door te jassen. Zo werken veranderprocessen niet. Zo krijg je mensen niet mee. Zelfs de mensen niet die je uitgangspunten delen, maar die oog houden voor de praktische consequenties. Een echte leider definieert stapjes die je eigenlijk nauwelijks merkt, maar die je wel bij je doel brengen.

Bestuurlijke fout
Dit Klimaatakkoord is een bestuurlijke fout. Via ondemocratische tafels is er langdurig overlegd. Dat pakket is met een paar aanpassingen door het kabinet gekomen. Nu ligt het voor aan alle provincies en gemeenten. Geen eigen regiospecifieke invulling. Een dictaat uit Den Haag. Gemeenten wordt opgedragen hun huizen in ijltempo van het gas af te halen. Provincies worden opgedragen binnen de huidige technieken 35 TWh schone energie op te wekken in 2030. Let wel, wij zeggen niet dat het hele Klimaatakkoord fout is. Er zitten heel veel goede maatregelen in, die wij ook zo kunnen steunen. De paragraaf over de landbouw, overigens de enige sector die vol op koers ligt doelen te halen, spreekt ons op onderdelen zeker aan. Hier zitten mooie aanknopingspunten om samen te gaan voor een nog duurzamere landbouw. De geest van het Klimaatakkoord is echter dat er op nationale schaal dingen zijn besloten en dat de provinciale en gemeentelijke besturen dat maar hebben uit te voeren en te regelen. Want er komen nog meer regeltjes op de boeren af via bijvoorbeeld de StalAPK. Voorzitter, over de landbouw: u moet verbetervoorstellen formuleren voor het verbeterproces en het implementatieproces van nieuwe integraal duurzame stallen en stalaanpassingen. Juist dit punt haalde ik vorige week naar voren toen we het over de stikstof hadden. Daar is juist in tegenstelling tot bovenstaande gehandeld met de IPO beleidsregels. Hoe gaat u de verbetervoorstellen opstellen en de implementatie weer vlot trekken bij boeren die willen verduurzamen?

Foute ideologie
Voorzitter, met het laatste punt kom ik tot de kern. Achter het Klimaatakkoord zit namelijk een ideologie van het groene geloof. Wij moeten de aarde redden. Wij moeten zorgen dat er zo snel mogelijk een oplossing komt. Voordat het te laat is. Dat is echter geheel onterecht. Wij hebben de knop van het klimaat niet in handen. Wij kunnen deze wereld niet redden en wij hoeven deze wereld gelukkig niet te redden. Voorzitter, duizenden mensen gingen vandaag twee keer naar de kerk, omdat het vandaag een bijzondere dag is. Het is vandaag dankdag voor gewas en arbeid. Dankdag en boetedag. Die tweede dingen zijn in de geschiedenis van de kerk altijd nauw aan elkaar verbonden geweest. Wij hebben de Schepper van hemel en aarde gedankt voor Zijn trouwe zorg over de schepping en wij hebben onze schuld beleden voor de verkeerde manier waarop wij met Zijn goede gaven zijn omgegaan. Deze dankdag zet ons aan om er vast op te vertrouwen dat het God onze Schepper niet uit de hand loopt. Dat Hij deze wereld vast houdt en dat Hij deze wereld door het werk van Zijn Zoon al heeft gered. Deze boetedag zet ons aan om niet langer door te gaan met de uitbuiting van deze aarde en samen met u allen te zoeken naar de verstandigste manier om zo snel als mogelijk is over te gaan naar daadwerkelijk schone energie. Omdat op een meer verantwoorde manier te doen zullen wij twee moties indienen.



-        Bestuurlijke fout.

Dit Klimaatakkoord is een bestuurlijke fout. Via ondemocratische tafels is er langdurig overlegd. Dat pakket is met een paar aanpassingen door het kabinet gekomen. Nu ligt het voor aan alle provincies en gemeenten. Geen eigen regiospecifieke invulling. Een dictaat uit Den Haag. Gemeenten wordt opgedragen hun huizen in ijltempo van het gas af te halen. Provincies worden opgedragen binnen de huidige technieken 35 TWh schone energie op te wekken in 2030. Let wel, wij zeggen niet dat het hele Klimaatakkoord fout is. Er zitten heel veel goede maatregelen in, die wij ook zo kunnen steunen. De paragraaf over de landbouw, overigens de enige sector die vol op koers ligt doelen te halen, spreekt ons op onderdelen zeker aan. Hier zitten mooie aanknopingspunten om samen te gaan voor een nog duurzamere landbouw. De geest van het Klimaatakkoord is echter dat er op nationale schaal dingen zijn besloten en dat de provinciale en gemeentelijke besturen dat maar hebben uit te voeren en te regelen. Want er komen nog meer regeltjes op de boeren af via bijvoorbeeld de StalAPK. Voorzitter, over de landbouw: u moet verbetervoorstellen formuleren voor het verbeterproces en het implementatieproces van nieuwe integraal duurzame stallen en stalaanpassingen. Juist dit punt haalde ik vorige week naar voren toen we het over de stikstof hadden. Daar is juist in tegenstelling tot bovenstaande gehandeld met de IPO beleidsregels. Hoe gaat u de verbetervoorstellen opstellen en de implementatie weer vlot trekken bij boeren die willen verduurzamen?