SGP: 'Plannen Van der Wal schoffering van de boeren'

Een regelrechte bom.

Zo is het kaartje van minister Van der Wal geland in het landelijk gebied.

Wij begrijpen dat heel goed. Voor ons als fractie kwam deze kaart al keihard binnen. Wat als met dat kaartje je hele levensinvulling op het spel staat?

Wat hier gebeurt, is diep ingrijpend voor het hele landelijk gebied. En ik wil met nadruk zeggen: juist voor de boeren die werken in de lijn van onze landbouwvisie. Want, in tegenstelling tot wat in het publieke debat vaak gezegd wordt, het zijn NIET de intensieve boeren die hier met de vingers tussen de deur zitten. Juist boeren die de afgelopen jaren zijn geëxtensiveerd of die zijn overgeschakeld naar een biologische bedrijfsvoering zitten nu in de problemen. Waar we hier naar zitten te kijken is een totaal vastgelopen eenzijdige sturing op stikstofuitstoot. Daar moeten we mee stoppen. We moeten terug naar onze doelen voor natuur en landbouw en oog houden voor voedselzekerheid.

De praktische implicaties van dit kaartje komt heel schrijnend aan het licht op een agrarisch bedrijf waar we de laatste jaren verschillende keren zijn geweest als Staten. Het bedrijf van Willem van der Linden in Tienhoven. Hij werkt samen met de natuurorganisatie die de natuur in zijn omgeving beheert, is feitelijk onmisbaar voor hen en woont in een Natura-2000 gebied waarvan wij dachten dat er maar een heel kleine opgave lag. Het gaat daar heel goed met de natuurontwikkeling. De botanische doelen worden boven verwachting gerealiseerd. Het kaartje vertelt ons dat er in het gebied waar hij woont 95% moet worden gereduceerd. Vanuit de Utrechtse landbouwvisie is dit een voorbeeldbedrijf. Moet hij weg?

Uit de beantwoording van onze technische vraag blijkt dat de provincie een scenario heeft ingediend waardoor 97,2% van de stikstofgevoelige habitats onder KDW’s zijn gebracht. (Wij hadden dat scenario overigens best willen zien toen deze werd ingediend maar dat terzijde.) Daarmee hadden we geen 70% hoeven reduceren in een strook van een kilometer (!) om de strook langs de Natura2000 gebieden en al helemaal niet in de hele NNN. Het Rijk heeft met de brief van minister Van der Wal alles op het bordje van de provincie gelegd. De gebiedsgerichte aanpak wordt totaal op z’n kop gezet. En dan krijgen we een Statenbrief en een brief aan de minister. Samenvatting in één zin: ‘Uw brieven vormen een goede basis voor de noodzakelijke aanpak, maar hebben nog wel een aantal vragen.’ Wat is dit voor reactie? Die brieven vormen helemaal geen goede basis voor de aanpak. Het is een bom onder de aanpak. Boeren in NNN-gebieden zijn geschoffeerd. Na jarenlang te zijn beloofd dat NNN-gebieden echt geen extra beperkingen met zich meebrengen, blijkt nu dat er een reductieopgave op ligt van 95%. Hoe denkt u dat die boeren zich voelen? Nadat we eindelijk een Handelingskader hadden met draagvlak bij de vertegenwoordiging van de complete sector (en overigens ook werd gesteund door de SGP) wordt deze onderuit geschoffeld door de minister. En wij zeggen: ‘Dit is een goede basis voor een noodzakelijke aanpak.’

Wat ons betreft maken we de minister én ons landelijk gebied glashelder dat wij vasthouden aan onze aanpak zoals vastgelegd in ons Handelingskader. Doe het net als bij de Hoofdlijnenbrief. Schrijf een brief terug namens het gebied. Het terugdringen van stikstof in het algemeen laten we aan generieke landelijke maatregelen en we gaan in de gebieden rondom Natura2000 gebieden agrariërs faciliteren om gezamenlijk het gesprek aan te gaan hoe zij de doelen in dat specifieke gebied denken te kunnen bereiken.  Daarnaast moeten we haast maken met het legaliseren van knelgevallen, zoals de PAS-melders. Deze doelen uitgieten over het platteland zónder je eigen spullen voor elkaar te hebben. Dat kan niet. En tot slot. Laten we er werk van maken om de innovaties die van alle kanten worden aangedragen juridisch houdbaar te maken.