SGP: 'Links kiest voor de binnenbocht'

Drie weken na de verkiezingen presenteerde informateur Bram van Ojik zijn rapport. Hij stelt voor dat GL, CDA, D66, PvdA en ChristenUnie verder gaan praten om inhoudelijk verder te spreken. Conclusie van SGP-er Bertrick van den Dikkenberg: 'Links kiest voor de binnenbocht.' Lees hieronder de inbreng van de SGP tijdens het debat over de rapportage van de informateur. 

Voorzitter,

Informateur Van Ojik: Dank!

Daar staan we dan. Drie weken na het eerste duidingsdebat opnieuw een duiding. Een duiding van een proces en een duiding van de uitkomst van dat proces. En natuurlijk een vooruitblik op wat nog komen gaat. Samengevat: Links kiest voor de binnenbocht.

Proces

Het gesprek met de informateur hebben wij als constructief en plezierig ervaren, waarschijnlijk ook door de gemene delers in FoodValley. Wij hadden er na afloop van het gesprek vertrouwen in dat de informateur open stond voor creatievere vormen van coalitievorming dan zo snel mogelijk naar een nieuwe meerderheidscoalitie toewerken. We waren dan ook verbaasd over de tussentijdse conclusie: de informateur had opgehaald dat alle partijen graag zo breed mogelijk wilden samenwerken op de inhoud en alle partijen wilden voorkomen dat er binnen korte tijd weer een nieuwe coalitie-oppositie tegenstelling zou komen. Tegelijk stelde de informateur echter voor om op basis van vier criteria verder te gaan praten met zes partijen (GL, VVD, D66, CDA, PvdA en CU). Wat ons betreft geen onredelijke stap, maar wel een stap die te vroeg kwam. Immers, we wilden toch allemaal zo breed mogelijk gaan praten over de inhoud; waarom dan nu al aankoersen op een selectie van de coalitiepartijen? Volgens de informateur moesten we deze stap echter beslist niet zien als een filtering van partijen die in aanmerking zouden komen voor een coalitie, maar eerder als een processtap om op een gestructureerde manier door te kunnen praten over de inhoud. Anderhalve week later weten we dat het wel degelijk om een filtering ging, waarbij nog één partij moest worden afgeschud om te komen tot de droomcoalitie van GroenLinks: de VVD.

Wij hebben de volgende vragen aan de informateur:

• Waarom hebt u ervoor gekozen zo snel mogelijk aan te koersen op een selectie van partijen en niet eerst voor een fase waarin er inhoudelijk gesproken zou kunnen worden over de uitdagingen waar de provincie voor staat?
• Hoe hebt u recht gedaan aan de breed gedragen wens om tot een bredere Statenagenda of bijvoorbeeld deelakkoorden te komen?

Uitkomst

De uitkomst vinden wij zeer onbevredigend. De verkiezingen zijn gewonnen door GroenLinks in de stad en door VVD en Forum in de buitenring. Wij hebben er vanaf het begin voor gepleit dat GroenLinks en Forum samen moeten proberen de tegenstellingen te overbruggen en samen te komen tot een gedragen programma. Daarmee doe je recht aan de uitslag en maak je verbinding met een breed pallet aan kiezers. Logische partijen die zouden kunnen aansluiten zijn dan de CU, ook een winnaar, en bijvoorbeeld de VVD. GL vond het echter nodig om al in het eerste gesprek niet alleen SGP en PVV, maar ook Forum uit te sluiten van coalitiedeelname. 20% van het electoraat stemde op een partij die volgens GroenLinks zo ver bij haar idealen vandaan staat dat er geen ruimte is voor coalitiedeelname. Ik zou zeggen: dag inclusiviteit, dag stigma. Wat ons betreft zet GL daarmee ook zichzelf buiten spel. Als PVV, Forum en SGP te rechts zijn voor een coalitie, waarom zou GL dan niet te links zijn? Oftewel: waarom zou er in een coalitie wel ruimte voor de linkerflank, maar niet voor de rechterflank? Met deze polariserende opstelling van GL in ons achterhoofd zouden wij een coalitie adviseren van VVD, CDA, D66, PvdA en CU. Deze partijen hebben het profiel om verschillen te kunnen overbruggen in plaats van onnodig te polariseren. VVD en CDA zouden scherp gehouden worden door winnaar Forum. De andere partijen door de andere winnaar GL. De huidige uitkomst is echter een keuze. Een keuze om de rechterkant van het electoraat te laten liggen. Een keuze voor de stedelijke kiezer. Wij vinden dat een zorgelijk signaal. Hoe kan een inwoner van Renswoude of van Vijfheerenlanden zich vertegenwoordigd voelen door een college die gedomineerd wordt door partijen waar men nauwelijks op heeft gestemd en een politieke kleur waar men zich niet in herkent?

Wij hebben een vraag aan de informateur:

• Kunt u beargumenteren waarom u denkt dat u recht hebt gedaan aan de verkiezingsuitslag?
• Een vraag aan de formerende partijen: hoe gaat u de belangen van het platteland de komende vier jaar behartigen?

Vervolg

Uiteraard zien we uit naar het vervolg. We hopen dat de vijf partijen die nu aan tafel zitten na de binnenbocht toch hun herhaaldelijk gedane toezeggingen handhaven om te gaan voor een zo breed mogelijk draagvlak. Wij zien uit naar de uitnodiging voor de gesprekken waar wij graag onze ambassadeursrol voor de regio vervullen.

Tot slot nog één opmerking. Wij herkenden ons in bijna niets van wat GL in het gesprek met de informateur heeft aangegeven. Er was echter één zin waar we ons volledig in konden vinden: ‘GroenLinks hecht groot belang aan de kwaliteit van de collegeleden. De gedeputeerden moeten
vanaf de start op een breed vertrouwen rekenen, ook bij een ruime meerderheid van de staten.’ Wij hopen dat GL op dit punt even vasthoudend is als in de strijd voor haar droomcoalitie.