SGP: Kantorenaanpak niet meer passend

De SGP stemt vandaag tegen het Provinciaal Inpassingsplan Kantoren. Eerder stemden we wel voor de Thematische Aanpak. Er is dus sprake van voortschrijdend inzicht. We hebben hiervoor twee, of eigenlijk drie, argumenten. Lees ze hieronder.

Veranderde economische situatie

Het eerste argument hebben wij ook in onze schriftelijke vragen van mei vorig jaar al naar buiten gebracht. Toen PS in het voorjaar van 2016 met elkaar spraken over de Thematische Structuurvisie was het leegstandspercentage nog steeds aan het stijgen en zat dicht tegen de 20%. Dat is intussen radicaal anders. Dit percentage is niet meer in stijgende lijn de 20% aan het naderen, maar nadert in dalende lijn de 15%. We zien in de Monitor Kantorenmarkt provincie Utrecht 2018 dat er nog steeds veel te veel kantorenleegstand is, maar dat de markt zich in een steeds rapper tempo herstelt. Met behulp van onder meer de OMU is in 2017 maar liefst 150.000 m2 kantoren getransformeerd. Dat is net zo veel als in 2014, 2015 en 2016 samen! De leegstand was in 2014 ongeveer 20%, in 2016 nog ongeveer 18% en in 2017 nog ongeveer 16%. Als die lijn zich ook in 2018 heeft doorgezet (wat wel onze indruk is), komen we nog voordat deze PIP ingaat uit op ruim 10% procent. Kortom voorzitter, de markt is intussen zo ver hersteld dat het wat ons betreft niet meer strikt noodzakelijk is om als provincie deze ingreep te doen. Gemeenten waar het probleem nog steeds speelt, kunnen (eventueel in samenwerking met de provincie) dit probleem ook zelf oplossen. Het lijkt erop dat de voorbereiding van deze PIP de markt op gang heeft gezet.

Laten overtuigen

Een ander belangrijk argument is dat wij ons hebben laten overtuigen door het inhoudelijk sterke verhaal van de gemeente Veenendaal. Veenendaal benoemt dat het primaat voor de ruimtelijke ordening van het grondgebied van de gemeente ligt bij de gemeenteraad. Dat lijkt ons evident. Het gaat erom of in de argumentatie voldoende onderbouwd is waarom de provincie middels het zware middel van een PIP moet ingrijpen. Wij zijn het met de kennis van nu met de gemeente eens dat ingrijpen met een PIP niet past bij het proportionaliteitsbeginsel, het subsidiariteitsbeginsel en het evenredigheidsbeginsel. Terecht wijst Veenendaal erop dat er minder vergaande maatregelen denkbaar waren (met veel betere mogelijkheden voor specifiek maatwerk per gemeente), namelijk instructieregels. Het voorbeeld van Veenendaal laat ons zien dat een PIP in dit geval geen geschikt middel is. Juist omdat we voor een PIP hebben gekozen zijn er nu onvoldoende mogelijkheden om maatwerk te bieden voor specifieke knelpunten. Dat is destijds ook door gedeputeerde Krol in allerlei toonaarden aangegeven. Veenendaal momt in 2019 nota bene onder de 10% leegstand.

Uitvlucht

Het derde argument heeft het college ons aangereikt in de commissie. Wij hadden na de zojuist gegeven argumenten nog één uitvlucht: misschien is het mogelijk een hardheidsclausule op te nemen, zodat gemeenten die echt in de problemen komen met dit PIP toch door kunnen met hun plannen. Als ze maar een goed verhaal hebben. In de commissie is glashelder aangegeven dat dit juridisch niet mogelijk is. Daarmee is voor ons de laatste vluchtroute afgesneden en zien wij dus geen andere mogelijkheid dan tegen dit inpassingsplan te stemmen.

Veenendaal

Tijdens de behandeling hebben we speciaal aandacht gevraagd voor Veenendaal. Het kan niet zo zijn dat onze kantorenaanpak een spaak in de wielen betekent voor de ambitie van FoodValley, Veenendaal én de provincie om Veenendaal neer te zetten als ICT-stad. Daarom hebben we een motie ingediend om dat te voorkomen.