Oppostie PS Utrecht: GS duikt weg na kritisch rapport Uithoflijn

Vandaag stelden wij samen met de hele oppositie kritische vragen over een rapport in het dossier Uithoflijn. Lees hieronder meer.

De voltallige oppositie van de Provinciale Staten in Utrecht, bestaande uit PvdA, PVV, SP, CU, PvdD, SGP en 50PLUS, is zeer kritisch over de bevindingen van onderzoeksbureau Integis naar aanleiding van een klokkenluidersmelding in het dossier Uithoflijn en met name over de reactie van het college van GS daarop. Ze hebben een lange lijst vragen gesteld over vier hoofdonderwerpen: de rol van de provinciaal directeur en GS die hem de hand boven het hoofd houdt, het wegsturen van een provinciale medewerker en een extern ingehuurde, de gebrekkige afhandeling van de klokkenluidersmelding en de beperkte beschikbaarheid van alle stukken.

Aanleiding vragen

Aanleiding van het onderzoek is een artikel in de NRC van 24 februari, waarin melding wordt gemaakt van een klokkenluider. De klokkenluidersmelding had gemeld moeten worden bij de accountant, maar dit was door de provincie vergeten. Daarop droeg de accountant de provincie op een onderzoek in te stellen naar de door de klokkenluider gesignaleerde belangenverstrengeling. Het resultaat van dit onderzoek, uitgevoerd door Integis, ligt nu op tafel. De Jaarrekening 2017 is nog steeds niet vastgesteld. Later deze week zal duidelijk worden wanneer dit wel gebeurt.

Kritisch onderzoek

Het onderzoek concludeert dat er geen aanwijzingen zijn dat de provinciaal directeur zich ‘heeft laten leiden door het dienen van de belangen van BAM’. Tegelijk wordt echter geconcludeerd dat hij de aandelen die hij had bij BAM en het feit dat hij samen met een medewerker van BAM in een B.V. zat, had moeten melden bij zijn sollicitatiegesprek en dat hij ten onrechte zijn nevenfuncties verzweeg. Hiermee heeft hij volgens de onderzoekers niet gehandeld volgens de gedragscode integriteit. Daarnaast wordt geconcludeerd dat van cruciale gesprekken geen verslaglegging beschikbaar is en dat van een ontslagen projectdirecteur achteraf een dossier is opgebouwd.

Bagatelliserende reactie college

Direct nadat de samenvatting van het onderzoek openbaar werd, reageerde het college van gedeputeerde staten met een brief waarin zij aangaven dat ‘het onderzoek ons vertrouwen in de provinciaal directeur bevestigt’. Het college erkent dat er een aantal dingen fout zijn gegaan en stelt dat daar nu al verbeteringen in worden doorgevoerd. De harde conclusies over het handelen in strijd met de gedragscode integriteit worden in de statenbrief stevig genuanceerd.

Kritische vragen oppositie

De vragen van de oppositie richten zich met name op vier hoofdonderwerpen: de provinciaal directeur wordt wat de oppositie betreft te veel de hand boven het hoofd gehouden, er worden kritische kanttekeningen geplaatst bij het wegsturen van een provinciale medewerker en een extern ingehuurde, er zijn vragen over de afhandeling van de klokkenluidersmelding en de partijen willen het rapport digitaal ter beschikking hebben.

Vertrouwen provinciaal directeur

Een serie van vijftien vragen wordt gesteld over de opmerking van het college dat het vertrouwen in de provinciaal directeur is bevestigd. De oppositie vindt dat het college zich te makkelijk afmaakt van de conclusie dat de provinciaal directeur handelde in strijd met de gedragscode integriteit. Dat geldt ook voor de manier waarop gereageerd wordt op de conclusie dat de provinciaal directeur ten onrechte geen nevenfunctie opgaf. Hierbij speelt mee dat het erop lijkt dat de ernst van het feit niet wordt onderkend en zelfs gebagatelliseerd.

Kritiek op wegsturen medewerkers

Twaalf kritische vragen worden gesteld over de manier waarop is omgegaan met een provinciaal medewerker en een extern ingehuurde. Zij zijn zonder vooraf opgebouwd dossier op straat gezet. Voor de medewerker is achteraf een dossier opgebouwd, waarbij geprobeerd is hem te beschuldigen van een overtreding van zijn mandaat. Toen dit niet houdbaar bleek is een vaststellingsovereenkomst met hem gesloten. De extern ingehuurde heeft nooit een serieuze toelichting gehad op de opzegging van zijn overeenkomst. De oppositiepartijen vragen opheldering over de manier waarop met deze mensen is omgegaan. Zij stellen dat het achteraf opbouwen van een dossier en het weigeren van een toelichting geen goed werkgeverschap is van de provincie. Bovendien lijken de twee weggestuurde mensen juist goed te hebben gefunctioneerd. Dit is af te leiden uit een vorig jaar verschenen auditrapportage. Daarnaast vragen de partijen om inzicht in de vaststellingsovereenkomst met de projectdirecteur. Door deze minnelijke schikking is het voor onderzoekers niet mogelijk hem te spreken.

Klokkenluidersmelding

Daarnaast vraagt de oppositie naar de afhandeling van de klokkenluidersmelding. Dit komt in het onderzoek niet terug, maar is wel de aanleiding voor het onderzoek. Nog steeds is niet duidelijk hoe de afhandeling precies is geweest, wie erbij betrokken zijn geweest en wie er steken hebben laten vallen.

Rapport digitaal

Het volledige geheime rapport ligt op dit moment voor Statenleden ter inzage op het provinciehuis. Statenleden moeten dus naar het provinciehuis toe om het honderden bladzijden tellende rapport te lezen. De oppositie vraagt naar de redenen waarom dit rapport niet gewoon digitaal ter beschikking kan worden gesteld, zodat ze dit thuis rustig kunnen doornemen. De procedure die nu gevolgd wordt bemoeilijkt het werk.

Het is nog niet duidelijk wanneer het rapport van Integis wordt besproken in de Provinciale Staten. In de Staten van Utrecht wordt de coalitie gevormd door VVD, D66, CDA en GL. De oppositie bestaat uit PvdA, PVV, SP, CU, PvdD, SGP en 50PLUS.